در این مقاله با اصطلاحات و موارد فنی که در پرورش قارچ باید بدانید، پرداخته می شود
نور:
قارچ دکمه ای در مراحل پرورش قارچ به نور نیازی ندارد و استفاده از لامپ به منظور نظارت بر رشد قارچ، سهولت کار و برداشت قارچ در سالنهای پرورش می باشد. روشنایی خوب هم برای دیدن رشد قارچ ها و هم برای راحت کار کردن قارچ چین ها در سالن ها لازم است. آنها باید بصورت موازی و زیگزاگ در طول دیوارهای سالن پرورش نصب شوند.
روشنایی مناسب برای یک سالن بطول 18 متر و عرض 6 یا 6/5 متر 16 لامپ فلورسنت 60 وات است که 12 عدد آن روی دیوارهای کناری (در هر طرف 6 عدد بصورت زیگزاگ) و 6 عدد سقف نصب می شود.
دما:
دمای مورد نیاز قارچ دکمه ای در طی مراحل مختلف پرورش:
- مرحله پر کردن سالن (filling):
در این مرحله کمپوست مورد استفاده در بستر قارچ به سه صورت کیسه ای (bag) ، بلوک (block) و توده ای (bluk) می باشد. کمپوست مورد استفاده باید دارای 68% رطوبت، 2% نیتروژن و PH آن 7/5 و نسبت کربن به نیتروژن 18 (C/N) باشد.
- مرحله ریسه دوانی در کمپوست (spawn run):
(در هفته اول دمای کمپوست 25 درجه سانتی گراد و در هفته دوم بین 26 و 27 درجه سانتی گراد می باشد. (در مراحل رشد ریسه دوانی در کمپوست جزء این مرحله می باشد، کنترل دمای کمپوست معیار است و در سالن های استاندارد و عایق ، اختلاف دمای محیط حدود 2 درجه کمتر از درجه کمپوست می باشد)
- مرحله ریسه دوانی در خاک پوششی (case run):
رژیم دمایی در این مرحله که از مراحل رشد رویشی است مشابه ریسه دوانی در کمپوست می باشد.
- مرحله هوادهی (aeration/ventinh):
در این مرحله کاهش دمای محیط (از این مرحله تا پایان برداشت مراحل رشد زایشی محسوب می شود. در این مرحله کنترل دمای محیط معیار است و در سالن های استاندارد و عایق ، اختلاف دمای کمپوست 2 درجه بیشتر از هوای سالن می باشد ) ظرف مدت 4 روز 25 یا 23 درجه به 17-18 درجه سانتیگراد کاهش می یابد.
- برداشت (harvesting):
برداشت طی سه مرحله انجام می گیرد:
* فلاش اول (flush 1): دمای محیط 17-18 درجه سانتیگراد و درجه کمپوست 20 الی 21 درجه سانتیگراد است.
* فلاش دوم (flush 2): دمای محیط 18 درجه سانتی گراد و درجه کمپوست 20 درجه سانتی گراد است.
* فلاش سوم (flush 3): دمای محیط 18 درجه سانتیگراد و درجه کمپوست 20 درجه سانتیگراد است.
- مرحله کوک اوت (cook out):
پس از برداشت قارچ در سه فلاش ، عملیات cook out بمنظور حذف میسلیوم های قارچ و عوامل بیماری زا به مدت 12 ساعت در دمای 70 درجه سانتیگراد توسط بخار ، کوک اوت می شود.
- مرحله تخلیه (emptying):
بعد از عملیات کوک اوت و خنک شدن محیط ، کمپوست سالن پرورش تخلیه و سالن برای پر کردن مرحله بعدی آماده خواهد شد.
- رطوبت نسبی (RH):
1. در مرحله ریسه دوانی در کمپوست میزان رطوبت نسبی 95-96% می باشد.
2. در مرحله ریسه دوانیدر خاک پوششی میزان رطوبت نسبی 96% است.
3. در مرحله هوادهی میزان رطوبت نسبی 91-96% است.
- در مرحله برداشت میزان رطوبت نسبی:
1. طی فلش یک : 85-90%
2. طی فلش دو : 86-88%
3. طی فلش سه : 86-88%
- دی اکسید کربن (CO2):
- در مرحله ریسه دوانی در کمپوست مقدار CO2 مقادیر بیش از 500 P.P.M می باشد.
- در مرحله ریسه دوانی در خاک پوششی مقدار CO2 مشابه مرحله ریسه دوانی در کمپوست است.
- در مرحله هوادهی مقدار CO2 را می توان 1400-2200 P.P.M مد نظر داشت.
- در مرحله برداشت مقدار CO2 در فلاش های مختلف به شرح ذیل است:
** طی فلاش یک : 1200-1800 P.P.M
** طی فلاش دو : 1200-1800 P.P.M
** طی فلاش سه : 1000-1600 P.P.M