قبلا در محیط کشت قارچ ققط کود اسب بود ولی باتوجه به اینکه تهیه این کود در مقیاس بزرگ امکان نداشت از مواردی همچون کود مرغ،کاه گندم و سنگ گچ طی فرآیندی به نام کمپوست سازی(بستر سازی یا کودسازی) محیط کشت مصنوعی با خاصیت کود اسبت تهیه شد به مراحل آن می پردازیم,برای دیدن بقیه به ادامه مطلب رجوع کنید
حیط کشت مصنوعی با خاصیت کود اسبت تهیه شد به مراحل آن می پردازیم
۱ـ فاز اول کمپوست سازی
این مرحله از بستر سازی شامل خیس کردن و انباشت مواد اولیه به مدت ۵ تا ۷ روز بوده که در سیستم ماشینی معمولاً ۳تا ۴روز است. چهار مرحله قالب زنی که به مدت ۳ تا ۵ روز و معمولا ۴ روز انجام میشود. قالب زنی در سیستم ماشینی ۳ مرحله وهر۳ روز یک بار انجام می شود. بنا بر این در سیستم ماشینی طول پروسه فاز اول حداقل۵ تا ۱۴ روز کاهش می یابد .
۲ـ فاز دوم کمپوست سازی
این فاز شامل ۳ مرحله ۱ـ عملیات تخمیر به مدت ۳ تا ۵ روز،۲ـ پاستوریزاسیون بمدت ۱۲ تا ۱۸ ساعت و۳ـ آمونیاک زدایی ۳ تا ۵ روز بوده و تقریبا در هر دو سیستم شبیه هم انجام میشود ( گاهی در سیستم دستی مرحله آمونیاک زدایی ۱تا ۲ روز بیشتر به طول می انجامد).
۳ـ بذر زنی
این مرحله رابطه مستقیم با سیستم تولید و تعداد کارگران و مهارت آنها داشته در سیستم استیلاژ( بستری ) حداکثر یک روز و در سیستم کیسه ای و سایر سیستم ها بسته به مقدار کیسه ها و فاصله آنها با سالن های تولید و ارتفاع قفسه ها مختلف است .معمولا این مرحله بایستی حداکثر در مدت ۲ روز پایان یابد چرا که طولانی شدن این مرحله زمینه آلودگی کمپوست آماده شده را فراهم آورده همچنین برداشت در یک زمان انجام نمی گیرد.
۳ـ پنجه دوانی
در این مرحله میسلیوم یا ریسه های قارچ در مدت ۱۴ تا ۱۵ روز در کمپوست نفوذ کرده و پس از آن ۱۴ تا ۱۵ روز دیگر نیز زمان نیاز است تا میسلیوم قارچ در خاک پوششی نفوذ کند.
۴ـ برداشت
معمولا ًطی ۳ مرحله برداشت انجام میگیرد که هر مرحله ۷ تا ۱۰ روز طول می کشد.
۵ ـ نظافت سالن
مرحله پایانی که معمولاً ۱ تا ۲ روز بطول می انجامد شامل مرحله تخلیه و نظافت سالن ها میباشد. بنا براین طول دوره در سیستم دستی ۷۵ تا ۱۰۳ روز و در سیستم ماشینی ۷۰ تا ۸۱ روز می باشد در صورتی که یک کارخانه کلیه مراحل را خودش انجام دهد ۴ و حداکثر ۵ دوره در سال میتواند از سالنهای تولید استفاده نماید. سیستم رایج ایران بصورت سنتی بوده و معمولا کلیه کارها در یک کارخانه انجام می گیرد. امروزه در کشور های پیشرفته از این سیستم استفاده میشود
شرح هزینه |
واحد |
مقدار |
قیمت واحد، ریال |
هزینه کل، ریال |
کاه گندم |
کیلو گرم |
۶۰۰۰ |
۳۰۰ |
۱۸۰۰۰۰۰ |
کود مرغی |
کیلو گرم |
۳۵۰۰ |
۱۲۰ |
۴۲۰۰۰۰ |
کود اوره |
کیلو گرم |
۱۰۰ |
۵۰۰ |
۵۰۰۰۰ |
ملاس چغندر |
لیتر |
۱۰۰ |
۲۰۰ |
۲۰۰۰۰ |
سنگ گچ |
کیلو گرم |
۴۵۰ |
۱۰۰ |
۴۵۰۰۰ |
بذر قارچ |
کیلو گرم |
۱۵۰ |
۱۰۰۰۰ |
۱۵۰۰۰۰۰ |
خاک پوششی |
متر مکعب |
5/7 |
۲۰۰۰۰۰ |
۱۵۰۰۰۰۰ |
کیسه کشت |
کیلو گرم |
۳۰ |
۱۰۰۰۰ |
۳۰۰۰۰۰ |
سموم |
لیتر |
۴ |
۲۰۰۰۰ |
۸۰۰۰۰ |
متفرقه |
|
۲ درصد |
|
۱۱۴۳۰۰ |
جمع کل |
|
۵۸۲۹۳۰۰ |